آراء لغوی شمس قیس رازی

نویسندگان

رحیم کوشش

دانشگاه ارومیه

چکیده

نخستین سطح از تمامی آثار مکتوب که بی توجه به آن، فهم دقیق و درست متن ناممکن می نماید، لایه زبانی است؛ از این لحاظ، تمامی نویسندگان در حوزه های گوناگون علمی، جسته گریخته و بصورت پراکنده به مباحث و مقوله های زبانی نیز پرداخته اند و در باب مسائل خاص املایی، ساختاری و معنایی اظهار نظر نموده اند؛ بخصوص در مواردی که موضوع اثر با جهات فنّی و بلاغی نیز ارتباط دارد، این نکته بیشتر به چشم می آید. یکی از مهم ترین آثار زبان فارسی که در موضوع بلاغت و فنون ادبی تألیف شده، المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی است که نویسنده در جای جای آن به مباحث زبانی و لغوی نیز پرداخته و بخصوص در باب ساختار و اشتقاق بعضی واژگان، اظهار نظرهایی نموده است. با توجه به پیشرفت های فراوانی که در سده های اخیر در زمینه های گوناگون دانش زبان شناسی، بخصوص زبان شناسی تاریخی به وجود آمده است، می توان با دقت بیشتری به بررسی و تجزیه و تحلیل این اظهار نظرها پرداخت. نویسنده در این جستار در پی آن است که با تکیه بر معیارها و موازین زبان شناختی و دستوری، وجوه اشتقاقی را که شمس قیس در کتاب خود بیان نموده است، بررسی و درستی یا نادرستی آنها را اثبات نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شمس قیس رازی و واکاوی نظرات او دربارة وزن و قافیه و هماهنگی اجزای شعر

شمس قیس رازی با اثر گرانقدر خویش، المعجم فی معاییر اشعار العجم، از بزرگ‌ترین منتقدان و ادبای ایرانی بعد از حمله خانمان­سوز مغول است. او در این اثر دیدگاه‌های انتقادی خود را در زمینة وزن، قافیه، الفاظ و واژگان در شعر و تناسب و هماهنگی ارکان شعر بیان کرده است. در این مقاله، دیدگاه‌های او را دربارۀ این عناصر زیبایی‌شناسانه شعر، آورده و دربارۀ اهمیّت هر کدام از این عناصر از دیدگاه او در شعر بحث شده ...

متن کامل

بررسی نظرهای زبانی در المعجم شمس قیس

کتاب المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی از متون قرن هفتم، در موضوع بلاغت، عروض، قافیه و یکی از مهم‌ترین منابع برای سخن‌سنجی است. نویسنده در بخش قافیه علاوه بر قوانین قافیه، مطالبی در دستور زبان و موضوعات زبان‌شناسی مطرح کرده که یکی از قدیمی‌ترین نوشته‌ها دربارۀ خودِ زبان و تحولات آن است. در این مقاله نظرهای گوناگون شمس قیس با دسته‌بندی موضوعی در زبان‌شناسی بررسی و تحلیل شده‌است. ...

متن کامل

بازتاب آراء لغوی و ادبی در تفسیر آیه جعل خلیفه

یکی از راهکارهای مناسب در نقد آراء متفاوتی که از آیات قرآن برداشت شده، استناد به تحلیل ادبی آیه است؛ لذا توجه به نقش آراء ادبی در تفسیر آیه، اهمیت ویژه ای دارد. عبارت ﴿إنِّی جَاعِلٌ فیِ الْأَرْضِ خَلِیفَهً﴾ از جمله آیاتی است که از یک سو تحلیل های مختلف ادبی درباره آن ارائه شده و از سوی دیگر با توجه به اختلاف دیدگاه عالمان مسلمان در مقام خلافت الهی، تعابیر مفسران در ذیل آیه متفاوت گشته است. از این رو، پژوهش ح...

متن کامل

اختلافات شمس با مولوی در آراء، اندیشه ها و داوری ها

In spite of their eminent and expected conformity in attitudes and their obvious influence on each other, Shams Tabrizi and Jalal al-Din Rūmi are found to have some differences of opinions on several issues. These disagreements appear to be either overt or covert. Yet, the covert disagreements are assumed to be discoverable. Employing comparative method, the current study sought to extract...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متن شناسی ادب فارسی

جلد ۳، شماره ۴، صفحات ۵۳-۷۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023